Γνωμικά του Πλάτωνα και του Δημόκριτου για το δίκαιο και την δικαιοσύνη

Το Δίκαιο είναι η θέληση για δικαιοσύνη, και όταν κρίνει κανείς πρέπει να μην επηρεάζεται από την θέση του κρινόμενου, να κρίνει δηλαδή τα πάντα με το ίδιο μέτρο.
Η Δικαιοσύνη είναι η αρμονική σχέση των τριών κύριων αρετών : της Σοφίας, της Ανδρείας και της Σωφροσύνης.
Πάνω σε αυτή την αδιαπραγμάτευτη αρχή που με τόση σοφία διακήρυξε ο Πλάτωνας ,διαλέξαμε τα πιο σημαντικά αποφθέγματα του ,όπως και του Δημόκριτου και σας τα παρουσιάζουμε παρακάτω.
Πλάτων ο Αθηναίος (429 - 345 π.Χ.)
Το να κάνει κανείς αδικία είναι χειρότερο από το να υπομένει αδικούμενος.
Ακόμα κι οι ληστές κι οι κλέφτες συμπεριφέρονται δίκαια μεταξύ τους, γιατί αλλιώς δεν μπορούν να κάνουν τίποτε.
Κάθε άδικος δεν είναι άδικος γιατί το θέλει.
Είναι δίκαιο να υποχωρείς μπροστά σε εκείνον που μιλά ορθά.
"Όταν αδικείται κάποιος, δεν πρέπει να ανταποδίδει την αδικία.
Είναι δύσκολο και αξιέπαινο να ζει κάποιος δίκαια, όταν έχει τη δύναμη να αδικεί τους άλλους.
Αν είμαστε δίκαιοι να μην φοβόμαστε τιμωρία των θεών.
Δύο πράγματα πρέπει ένας άνθρωπος να ξεχωρίζει τα δίκαια από τα άδικα έργα και τα έργα του καλού από του κακού ανθρώπου.
Δημόκριτος από Άβδηρα (460 - 370 π.Χ.)
Εχθρός μας δεν είναι όποιος μας αδικεί , αλλά όποιος θέλει να μας αδικήσει.
Αυτός που αδικεί είναι πιο δυστυχισμένος από αυτόν που αδικείται.
Αγαθό είναι όχι το να μην αδικούμε , αλλά το να μην θέλουμε να αδικήσουμε.
Είναι σωστό να εμποδίζουμε αυτόν που προσπαθεί να διαπράξει αδικία . Αν αυτό δεν γίνεται, ας μη συμμετέχουμε στην άδικη πράξη του.
Είναι συνετό έργο να προφυλασσόμαστε από την αδικία που πρόκειται να μας γίνει, ενώ είναι αναλγησία να μην την αποκρούσουμε όταν θα εκδηλωθεί.
Μαλλιά σαν στάχια του καλοκαιριού λάμπουν απ' τα άγγιγμα σου...
Του Μιχάλη Ζεχερλή





