Συντάκτης: Ζεχερλής Μιχάλης
Χρον. Αναγ. (3')
Λίγοι ξέρουν ότι στην πραγματικότητα ο γνήσιος αρχικός στίχος δεν ήταν καν "Φιλεντέμ" αλλά "Φίλε Εντέμ". Το τραγούδι ήταν η αγωνιώδης επίκληση των Χριστιανών στον Τούρκο Αγά Εντέμ, που εξόντωνε άλλοτε με δυσβάστακτη φορολογία κι άλλοτε με διωγμούς τις φαμίλιες τους. Την δεκαετία του 1930 -που o Κεμάλ καιo Βενιζέλος πάσχιζαν να θέσουν τις βάσεις της ελληνοτουρκικής φιλίας- το τραγούδι ακουγότανε στη Σμύρνη και στην Πόλη. Ένα πλοίο με Τούρκους ναύτες που έδεσε στο λιμάνι του Ρεθύμνου, το έφερε στην Κρήτη. Ο Στέλιος Φουσταλιέρης -από τους τελευταίους πια πρωτομάστορες της κρητικής μουσικής που χάθηκαν- έπεισε τους Τούρκους ναυτικούς να το μουρμουράνε συνεχώς, μέχρι να πιάσει το σκοπό και να τον αναπαράγει με το μπουλγαρί του. Έπειτα του έφτιαξε λόγια ταιριαστά με τον Τούρκικο αμανέ.
⚊ Οι γνήσιοι στίχοι του Τραγουδιού:
Μια Τουρκοπούλα στο τζαμί πάει να προσκυνήσει, γιαλελέλι, τοάδες κάνει στο θεό για ν' αλλαξοπιστήσει.
Φίλε Edem , ωχ αμάν, αμάν.
Τουρκοπούλα, ο φερετζές σου κρύβει μέσα τσ' ομορφιές σου, κρύβει μέσα τσ' ομορφιές σου, Τουρκοπούλα, ο φερετζές σου.
Μια Τουρκοπούλα στο τζαμί, "Αλλάχ, Αλλάχ" φωνάζει, γιαλελέλι, Κι όταν θα πει το "μπιρ Αλλάχ" μεσ' στην καρδιά με σφάζει.
Φίλε Edem , ωχ, αμάν, αμάν.
Σημείωση:
Τα νεότερα χρόνια, το τραγούδι άλλαξε μορφή με τους στίχους του Νίκου Ξυλούρη κι έγινε πια το γνωστό «Μια παντρεμένη αγαπώ...».
* Οι στίχοι παραλλαγμένοι όπως τους τραγούδησε ο Νίκος Ξυλούρης.
μια παντρεμενη αγαπω θεος να την φωτισει μωρο μουμια παντρεμενη αγαπω θεος να την φωτισει μορω μουτον αντρα της να απαρνηθεικαι'μενα ν'αγαπησειτον αντρα της να απαρνηθεικαι'μενα ν'αγαπησειφιλεντεμ φιλεντεμ φιλεντεμ φιλεντεμ φιλεντεμ ο τσι'αμαν αμανφιλεντεμ φιλεντεμ φιλεντεμ φιλεντεμ φιλεντεμ ο τσι'αμαν αμανασπρα ροδα στην αυλη σουπως κοιμασε μοναχη σουπως κοιμασε μοναχη σουασπρα ροδα στην αυλη σουφιλεντεμ φιλεντεμ φιλεντεμ φιλεντεμ φιλεντεμ ο τσι'αμαν αμανφιλεντεμ φιλεντεμ φιλεντεμ φιλεντεμ φιλεντεμ ο τσι'αμαν αμανμια παντρεμενη αγαπω εχει και δυο παιδακιαγι'αλλα γι'αλλαμια παντρεμενη αγαπω εχει και δυο παιδακιαγι'αλλα γι'αλλατο ενα απαστελνω για νεροτ'αλλο για ξυλαρακιατο ενα απαστελνω για νεροτ'αλλο για ξυλαρακιαφιλεντεμ φιλεντεμ φιλεντεμ φιλεντεμ φιλεντεμ ο τσι'αμαν αμανφιλεντεμ φιλεντεμ φιλεντεμ φιλεντεμ φιλεντεμ ο τσι'αμαν αμανασπρα ροδα και μεγαλαβρε πως κοιμασε διχως αντραπως κοιμασε διχως αντραασπρα ροδα και μεγαλαφιλεντεμ φιλεντεμ φιλεντεμ φιλεντεμ φιλεντεμ ο κι'αμαν αμανφιλεντεμ φιλεντεμ φιλεντεμ φιλεντεμ φιλεντεμ ο κι'αμαν αμανφιλεντεμ φιλεντεμ φιλεντεμ φιλεντεμ φιλεντεμ ο κι'αμαν αμανφιλεντεμ φιλεντεμ φιλεντεμ φιλεντεμ φιλεντεμ ο κι'αμαν αμαν
Θυμάμαι το 2000 όταν πρώτο άκουσα το τραγούδι «Τι να θυμηθώ απ' τα μάτια σου» μαγεύτηκα σαν να πότιζε την ψυχή μου με βάλσαμο που απάλυνε τις πληγές της καρδιάς μου, και αυτή η μελωδική φωνή του Απόστολου Ρίζου αντηχούσε στα αυτιά μου σαν προσευχή στον θεό Έρωτα. Το τραγούδι περιλαμβάνετε στο μουσικό του άλμπουμ «Ένας κύκνος κλαίει» και τη...
Το τραγούδι «Να μ' αγαπάς» (Gente Que Si) είναι μια παραγωγή του μουσικού συγκροτήματος «Τρίφωνο» μια μαγική μπαλάντα που ερμηνεύουν ο Νίκος Κουρουπάκης η Ερωφίλη και ο Δημήτρης Υφαντής. Τρεις εξαιρετικές φωνές που σηματοδοτούν το έντεχνο ελληνικό τραγούδι. Τη μουσική του τραγουδιού έγραψε ο Libedinsky Carlos και τους στίχους του η Νικολακοπούλου...
Η υπέροχη ροκ μπαλάντα «Κάποτε θα 'ρθουν να σου πουν» είναι μια μουσική δημιουργία του Μίκη Θεοδωράκη σε στίχους του Λευτέρη Παπαδόπουλου, που ερμήνευσε ο πρίγκιπας της Ροκ Παύλος Σιδηρόπουλος και περιλαμβάνετε στην δισκογραφική του δουλειά «O Ασυμβίβαστος», το τραγούδι ήταν το Soundtrack της κινηματογραφικής ταινίας «O Ασυμβίβαστος» που...
To «Έλα πάρε με» ίσως είναι το πιο μελωδικό τραγούδι του Γιάννη Χαρούλη, κυκλοφόρησε το 2006 και περιλαμβάνετε στο άλμπουμ του: Νύχτα στο Αιγαίο (Nychta Sto Aigaio) που έκανε τεράστια επιτυχία. Τη μουσική του έγραψε ο Μιχάλης Νικολούδης και τους στίχους του ο Μιχάλης Κουμπιός.
Το «Τι Σου Κανα Και Πίνεις» είναι ένα από τα ωραιότερα λαϊκά τραγούδια που έγραψε ο Λευτέρης Παπαδόπουλος και ο Μίμης Πλέσσας και πρωτοτραγούδησε η Αξέχαστη Πόλυ Πάνου το 1968, στη νέα του έκδοση και το λέμε νέα έκδοση γιατί λείπει το τελευταίο τετράστιχο του αρχικού τραγουδιού το ερμήνευσε με μεγάλη επιτυχία η Μελίνα Ασλανίδου το 2008 και...
Το «Αυγουστιάτικο φεγγάρι» είναι ίσως ένα από τα ωραιότερα λαϊκά τραγούδια που ερμήνευσε ο Στέλιος Ρόκκος, περιλαμβάνετε στο άλμπουμ του «Σε Χίλιους Δρόμους» που κυκλοφόρησε το 1993, τη μουσική και τους στίχους του τους έγραψε ο ίδιος ο Στέλιος Ρόκκος.
